تسلیحات و قوت ناو هواپیمابر جرالد آر فورد_آفتاب وطن

در تابستان سال ۲۰۲۱، نیروی دریایی ایالات متحده کاری باورنکردنی انجام داد: به یکی از ناوهای جنگی خودش دعوا کرد. ناو هواپیمابر تازه‌ساخت یو اس اس جرالد آر فورد در سواحل شرقی لنگر انداخت و در معرض مجموعه‌ای از انفجارهای زیرآبی قرار گرفت؛ این آزمایش‌ها در نهایت با انفجاری معادل ۴۰٬۰۰۰ پوند (۱۸,۱۴۴ کیلوگرم) تی‌ان‌تی به بدنه کشتی به اوج رسید. مقصد از این آزمایش‌ها، مطمعن از توانایی ناو هواپیمابر فورد برای حفاظت از ۵٬۰۰۰ ملوان مستقر در آن می بود—یعنی زیاد تر از تعداد کل ملوانان کشته شده در دعوا به بندر پرل هاربر.

۱۳ سرزمین دارای بال هوایی متحرک؛ چه کشورهایی در جهان ناو هواپیمابر در اختیار دارند؟

نیروی دریایی آمریکا و نوسازی ناوهای هواپیمابر

در بیشتر از هشتاد سال قبل، نیروی دریایی ایالات متحده بزرگ‌ترین و قدرتمندترین ناوگان ناوهای هواپیمابر جهان را اداره کرده است؛ ۱۱ فروند ناو هواپیمابر این سرزمین بیشتر از ۴۰۰ جنگنده را حمل می‌کنند و در کل بیشتر از ۵۵٬۰۰۰ نفر خدمه دارند. زیاد تر این ناوگان شامل ۱۰ فروند ناو کلاس نیمیتز است که بین دهه‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ ساخته شده‌اند.

در دهه ۲۰۰۰ اشکار شد که طراحی این ناوها که به دهه ۱۹۵۰ بازمی‌گردد، مانعی بر سر راه داخل کردن فناوری‌های نوین است. نیمیتز از منجنیق های بخار برای پرتاب هواپیما منفعت گیری می‌کرد؛ سیستمی که بخار را از طریق شبکه های گسترده و طولاانی از لوله ها از دیگ بخار به مخازنی در زیر عرشه هدایت می‌کرد. این ناوها این چنین از رآکتورهای هسته ای قدیمی A4W ساخت شرکت وستینگهاوس منفعت گیری می‌کردند که فضای بسیاری را اشغال کرده و پاسخگوی نیازهای تازه ناوها از نظر انرژی نبوده است—نیازهایی که به‌واسطه‌ی منفعت گیری از رایانه‌ها، حسگرها و حتی سلاح‌های لیزری آینده‌محور افزایش یافته‌اند.

معارفه کلاس تازه: فورد

در سال ۲۰۰۸، نیروی دریایی برای نخستین‌بار در چهل سال قبل، خواست ساخت یک کلاس تازه از ناوهای هواپیمابر را صادر کرد. این ناوها که با گفتن کلاس فورد شناخته خواهد شد، قرار است از سال ۲۰۲۶ به‌مرور زمان جانشین نیمیتز شوند، هر چند قبل از آن نیز برای چند سال در کنار آن فعالیت خواهند کرد. USS Gerald R. Ford اولین ناو از این کلاس است.

ناوهای کلاس فورد برای طول عمر زیاد بالا طراحی شده‌اند. در حالی که نیمیتز برای ۴۰ سال خدمت طراحی شده می بود، نیروی دریایی آمریکا امیدوار است ناوهای فورد بتوانند بیشتر از ۹۰ سال در خدمت باقی بمانند؛ چراکه طراحی آن‌ها برای به‌روزرسانی‌های تکنولوژیک آینده بهینه‌سازی شده است.

طراحی بدنه و سیستم‌های تازه

با طول ۱,۰۹۲ فوت (نزدیک به ۳۳۳ متر) و عرض ۲۵۲ فوت (نزدیک به ۷۷ متر)، جثه ناوهای فورد با نیمیتز شبیه است اما ۴,۰۰۰ تُن سبک‌تر می باشند—معادل وزن یک کشتی جنگی ساحلی کلاس Freedom. این افت وزن عمدتاً به علت منفعت گیری از رآکتورهای کوچک‌تر و سیستم‌های خودکار زیاد تر است؛ اتوماسیون علتشده نیاز به خدمه ۲۰ درصد افت یابد و برخی تجهیزات و تدارکات ملزوم برای حمایتاز آن ها حذف شوند.

یکی از تفاوت‌های ظاهری مهم، جابجایی محل جزیره‌ی فرماندهی پرواز است. طراحان این قسمت را به عقب ناو منتقل کرده‌اند تا حرکت هواپیماها و مهمات روی عرشه ساده‌تر شود.

تفاوت‌های فنی عمده با کلاس نیمیتز

با این وجود، درونیات ناو فورد زیاد متفاوت از نیمیتز است. این ناو به فناوری‌های گسترش یافتهای تجهیزاست که هم کارآیی امروز را به حداکثر می‌رسانند و هم برای ارتقاهای آینده آماده‌اند. با اهمیت ترین فناوری تازه، سیستم الکترومغناطیسی پرتاب هواپیماها (EMALS) است. این سیستم با منفعت گیری از انرژی الکتریکی، میدان‌های مغناطیسی قدرتمندی تشکیل می‌کند که یک شاتل متصل به ارابه فرود هواپیما را با شدت بالا به سمت انتهای عرشه پرتاب می‌کند.

برخلاف منجنیق بخار، EMALS از انرژی جنبشی ذخیره‌شده و سیستم‌های تبدیل برق حالت جامد منفعت گیری می‌کند. نتیجه آن پرتاب نرم‌تر هواپیما است که فرسایش کمتری برای خلبان و خود هواپیما تشکیل می‌کند. این چنین این سیستم هر ۴۵ ثانیه یک هواپیما را پرتاب می‌کند و انعطاف‌پذیری بیشتری برای پرتاب هواپیماهای بدون سرنشین دارد.

دیگر فناوری‌های نوین

• رادار چندمنظوره AN/SPY-3 برای کشف موشک‌های کروز ضدکشتی با ارتفاع پرواز پایین که به سمت ناو شلیک شده اند
• سیستم تازه و زیاد پیشرفته AAG برای گرفتن هواپیما زمان فرود
• آسانسورهای تازه تسلیحات برای حمل سریع مهمات از اعماق کشتی به روی عرشه

توان تهاجمی بال هوایی

در اصل، قوت آتش یک ناو هواپیمابر در بال هوایی آن نهفته است. ناو فورد حامل بال هوایی هشتم (CVW-8) است که شامل بیشتر از ۷۰ هواپیمای ثابت‌بال، تیلت‌روتور و هلیکوپتر می‌شود.

بال هوایی شامل سه اسکادران از جنگنده‌های تک سرنشین F/A-18E Super Hornet و یک اسکادران از نسخه دوسرنشین F/A-18F است. این جنگنده‌ها در عملیات‌های هوا به هوا و هوا به زمین کاملاً کارآمد می باشند. با ورود جنگنده نسل پنجمی F-35C، تدریجاً جایگزینی سوپرهورنت‌ها اغاز شده است و نزدیک به نیمی از این اسکادران ها از هواپیمای تازه F-35C منفعت گیری خواهند کرد.

تسلیحات هواپیماهای سوپر هورنت

جنگنده های سوپر هورنت روی عرشه ناو هواپیمابر فورد، انواع مختلفی از موشک های هوا به هوا را برای مقصد قرار دادن هواپیماها، پهپادها و موشک های دشمن حمل می کنند. موشک مادون قرمز مختصر برد AIM-9X Sidewinder گزینه ایده آبی برای مقابله با پهپادها یا نبردهای تن به تن با جنگنده های سرنشین دار دشمن است؛ موشک هدایت راداری AIM-120 AMRAAM می تواند با اهدافی که در فاصله بیشتر از ۱۳۰ کیلومتری می باشند دچار شود. یک جنگنده F/A-18E/F در هر لحظه می تواند به حداکثر ۹ فروند موشک هوا به هوا مسلح شود، بیشتر از هر جنگنده آمریکایی فرد دیگر. در سال ۲۰۲۴ نیروی دریایی ایالات متحده به طور رسمی یک سوپر هورنت مسلح به ۴ فروند موشک AIM-9X و ۵ فروند موشک AIM-120 را Murder Hornet به معنی «زنبور قرمز قاتل» نامید که الهام گرفته شده از زنبور غول پیکری است که در سال ۲۰۲۰ در شمال غرب اقیانوس آرام کشف شد.

همزمان، نیروی دریایی ایالات متحده در حال تست تازه ترین موشک های هوا به هوای خود در ۴۰ سال تازه است، موشک موسوم به AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile که در نهایت جانشین AMRAAM خواهد شد. در سال ۲۰۲۴، این نیرو از AIM-174B رونمایی کرد؛ یک نسخه هوا به هوا از موشک رهگیر SM-6 که در کشتی های نیروی دریایی ایالات متحده به کار گرفته شده می بود. برد این موشک بیشتر از ۳۲۰ کیلومتر است؛ دو برابر بیشتر از موشک های قبلی. در کنار هم، این دو موشک به جنگنده های نیروی دریایی این امکان را خواهند داد تا جت های چینی و روسی را از فاصله های دور مقصد قرار داده و از خود دور نگه دارند.

تهدیدهای زمین و دریاپایه نیز در مقابله با بال هوایی ناو هواپیمابر جرالد آر فورد شرایط سختی دارند. سوپر هورنت ها می توانند با موشک های ضد کشتی قدیمی تر AGM-84 Harpoon و موشک های ضد کشتی برد بلند جدیدتر AGM-158C، که از هوش مصنوعی برای شناسایی، دسته بندی و سپس دعوا به سیستم های دفاعی دشمن منفعت گیری می کند، کشتی های دشمن را مقصد قرار دهند. این چنین جنگنده های کشتی نشین می توانند با منفعت گیری از سیستم مین Quicksink که یک بمب با قوت انفجاری بالای ۹۰۰ کیلوگرمی را به یک مین هوشمند تبدیل می کند که کشتی های سطحی و زیرسطحی را مقصد قرار می دهد، میدان های مین بکارند.

در رابطه اهداف زمینی، جنگنده های F/A-18E/F می توانند تعداد بسیاری بمب و موشک حمل کنند، از جمله بمب های با قوت انفجاری بالای غیرهدایت شونده عمومی، سری Paveway از بمب های هدایت لیزری، بمب های هدایت ماهواره ای JDAM، بمب های گلایدری دورایستای AGM-154 و موشک های کروز ضد اهداف زمینی SLAM-ER.

باقیمانده بال هوایی ناو شامل ۴ فروند هواپیمای پیشرفته E-2D Advanced Hawkeye است، یک رادار پرنده که به هدایت خلبانان در نبردهای هوایی در بردهای طویل پشتیبانی می کند. ۱۹ فروند هلیکوپتر MH-60S و MH-60R Seahawk نیز روی عرشه کشتی هایی که ناو فورد را همراهی می کنند مستقر شده اند که به کلیت این گروه، ناوگروه رزمی حرف های می شود. برخی از این اجزای بال هوایی به طور مستقیم از روی عرشه ناو فورد بلند می شوند در حالی که برخی دیگر روی ناوشکن ها، رزمناوها و دیگر کشتی های رزمی عضو گروه مستقر شده اند.

هلیکوپترهای Seahawk می توانند عملیات های تهاجمی سطحی انجام داده، کماندوهای تفنگدار دریایی را منتقل کرده، تجهیزات را از یک کشتی به کشتی دیگر منتقل کرده و زیردریایی های دشمن را شکار کنند. در آخر، دو فروند پرنده تیلت روتور CMV-22B Osprey به گفتن باربرهای برد بلند ناو عمل می کنند و افراد، تجهیزات و حتی مطلب ها را از بندر مجاور به ناوی که در دریاست منتقل می کنند.

صدمه‌پذیری و مقاومت

قرار دادن این چنین قوت آتشی در یک کشتی، ریسکی بزرگ است. با وجود همراهی رزمناوها، زیردریایی‌ها و ناوشکن‌ها، خود ناو می‌تواند مقصد موشک‌های کروز، هایپرسونیک یا بالستیک دشمن قرار گیرد. برخی از این سلاحها می توانند از سیستم های دفاعی ناو عبور کرده و در حالی که برخورد مستقیم این پرتابه ها به ناو زیاد دور از انتظار به نظر می رسد، حتی یک برخورد کوچک و نصفه نیمه نیز می‌تواند خسارت چشمگیری تشکیل کند. ناو جرالد آر فورد، تست های شوک سال ۲۰۲۱ را با خسارات سطحی به آخر رساند که ثابت می کرد این کشتی بزرگ می تواند برخوردهای نصفه نیمه از سلاح های بزرگی همانند موشک بالستیک ضد کشتی DF-21 را تاب آورده و هم چنان به عملیات پرواز خود ادامه دهد.

جمع‌بندی

با قوت، جثه، خدمه و بال هوایی عظیمش، ناو فورد قادر است در یک روز حملات هوایی شدیدی انجام دهد، روز سپس با حملات پیچیده هوایی-دریایی مقابله کند، و روز دیگر به امدادرسانی در بلایای طبیعی بپردازد. این ناو، همه‌کاره‌ترین سلاحی است که تا بحال ساخته شده—و در جهان هیچ چیزی شبیه آن وجود ندارد.