قرص پردنیزولون ۵ برای چیست + عوارض و نحوه مصرف_آفتاب وطن

قرص پردنیزولون (Prednisolone) استروئید یا کورتیکواستروئید است و برای درمان بیماری‌های مختلفی تجویز می‌شود، از جمله حساسیت‌ها، بیماری های خونی، بیماری های پوستی، عفونت‌ها، برخی سرطان‌ها و این چنین‌ برای جلوگیری از وازنش یا رد پیوند بعد از پیوند عضو. در این مقاله، درمورد عوارض قرص پردنیزولون،‌ بهترین زمان مصرف آن،‌ مصرف قرص پردنیزولون برای کودکان،‌ اثرات قرص پردنیزولون در بارداری می‌گوییم. با ما همراه باشید.

قرص پردنیزولون ۵ برای چیست؟

قرص پردنیزولون یک داروی ضدالتهاب زیاد قوی است و سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند. این تضعیف سیستم ایمنی برای مهار بیماری‌های خودایمنی همانند روماتیسم مفصلی (Rheumatoid Arthritis) سودمند است؛ در این چنین بیماری‌هایی سیستم ایمنی به‌نادرست به بافت‌های خودش دعوا می‌کند. پردنیزولون هم به‌صورت قرص و هم به‌صورت شربت تجویز می‌شود. یقیناً به‌صورت تزریقی هم وجود دارد، اما تزریقش طبق معمول فقط در بیمارستان انجام می‌شود.

به طور خلاصه، جواب سوال «قرص پردنیزولون ۵ برای چیست» شامل موارد زیر می‌شود:

• بیماری‌های آلرژیک شدید: همانند عکس العمل‌های آلرژیک شدید، آسم کنترل‌نشده و آلرژی‌های پوستی.
• بیماری‌های خودایمنی: شرایطی که در آن سیستم ایمنی به نادرست به بدن دعوا می‌کند، همانند آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)، لوپوس، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو (بیماری‌های التهابی روده)، ام‌اس (MS)
• مشکلات پوستی: همانند اگزما و پسوریازیس شدید، کهیر و درماتیت.
• مشکلات مفصلی و عضلانی: همانند پلی‌میالژی روماتیکا و التهاب تاندون‌ها.
• برخی از انواع سرطان: همانند لوسمی و لنفوم، به گفتن بخشی از رژیم شیمی‌درمانی.
• افت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی.

نام‌های تجاری قرص پردنیزولون

• دلتاکورتریل (Deltacortril)
  دلتاستب (Deltastab)
  دیلاکورت (Dilacort)
  پوانتی (Pevanti)

چه افرادی می‌توانند قرص پردنیزولون مصرف کنند و چه افرادی نمی توانند؟

پردنیزولون یک داروی قوی است و برای همه افراد مناسب نیست. تجویز آن کاملاً به شرایط پزشکی فرد و تشخیص پزشک بستگی دارد.

چه افرادی می‌توانند پردنیزولون مصرف کنند؟

بزرگسالان و کودکانی که به یکی از بیماری‌های التهابی، آلرژیک یا خودایمنی (همانند مواردی که در قسمت قبل ذکر شد) مبتلا می باشند، می‌توانند با تجویز پزشک از این دارو منفعت گیری کنند. پزشک بعد از برسی حالت سلامتی شما و در نظر گرفتن مزایا دارو در برابر خطرات احتمالی، آن را برایتان تجویز می‌کند.

چه افرادی نمی توانند پردنیزولون مصرف کنند؟

مصرف پردنیزولون برای برخی افراد امکان پذیر خطرناک یا نیازمند نظارت پزشکی زیاد دقیق باشد. قبل از اغاز مصرف، حتماً پزشک خود را در جریان همه اسبق پزشکی خود، به خصوص موارد زیر قرار دهید:

پزشک شما با دانستن این موارد می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا پردنیزولون برای شما انتخاب درستی است یا خیر و در صورت لزوم، عمل های پیشگیرانه ملزوم را در نظر بگیرد.

نحوه مصرف و بهترین زمان مصرف قرص پردنیزولون

پیروی دقیق از دستور پزشک در مصرف این دارو زیاد حیاتی است.

آیا مقدار مصرف پردنیزولون کم و زیاد هم می‌شود؟

امکان پذیر مقدار مصرف پردنیزولون بنا بر تجویز پزشک زیاد تر یا کمتر شود. همین که اغاز به بهبود کنید، مقدار مصرفتان هم به گمان زیاد کمتر خواهد شد. به گمان زیاد پزشک پیش از توقف کامل درمان، مقدار مصرف را کمتر می‌کند تا دچار عوارض جانبی قطع ناگهانی مصرف پردنیزولون نشوید. اگر بیماری وخیم‌تر شود هم به گمان زیاد مقدار مصرف افزایش می‌یابد.

فراموش‌کردن یک نوبت مصرف قرص پردنیزولون

اگر یادتان رفت قرص پردنیزولون خود را بخورید، به‌محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تا فردای آن روز یادتان نیامد که قرصتان را نخورده‌اید، دیگر آن وعده فراموش‌شده را مصرف نکنید.

اگر طبق معمول یادتان می‌روید قرصتان را بخورید، می‌توانید از زنگ هشدار ساعت یا موبایل برای یادآوری منفعت گیری کنید. می‌توانید از داروخانه‌ها هم پیشنهاد‌هایی برای فراموش‌نکردن مصرف دارو بخواهید.

عوارض جانبی قرص پردنیزولون

همانند همه داروها، پردنیزولون نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. شدت این عوارض طبق معمولً به دوز و زمان زمان مصرف دارو بستگی دارد.

عوارض جانبی مختصر‌زمان (طبق معمولً بعد از چند هفته از بین می‌روال):

• سوءهاضمه و سوزش سر دل
• افزایش اشتها و افزایش وزن
• بی‌خوابی
• تغییرات خلقی (حس اضطراب، تحریک‌پذیری یا سرخوشی)
• افزایش تعریق

عوارض جانبی مصرف طویل مدت (بیشتر از ۲ تا ۳ ماه):

• پوکی استخوان (استئوپروز): استروئیدها می‌توانند علتضعیف شدن استخوان‌ها شوند.
• افزایش سختی خون.
• افزایش قند خون و ریسک دیابت.
• ضعیف‌شدن سیستم ایمنی: شما را در برابر عفونت‌ها صدمه‌پذیرتر می‌کند.
• مشکلات چشمی: همانند آب مروارید یا گلوکوم (آب سیاه).
• تغییرات ظاهری: همانند صورت گرد و پف‌کرده (صورت ماه یا Moon Face)، تجمع چربی در پشت گردن و نازک‌شدن پوست.

نکات و هشدارهای مهم در مصرف قرص پردنیزولون

• هیچ زمان دارو را ناگهانی قطع نکنید: اگر بیشتر از سه هفته پردنیزولون مصرف کرده‌اید، قطع ناگهانی آن زیاد خطرناک است. بدن به علت دریافت استروئید از بیرون، تشکیل کورتیزول طبیعی را متوقف کرده است. قطع ناگهانی دارو می‌تواند علت «سندروم قطع استروئید» با علائمی همانند خستگی شدید، دردهای عضلانی، سرگیجه و حتی شوک شود. پزشک دوز شما را کم کم و طی چند هفته یا ماه افت خواهد داد.
• تداخلات دارویی: پردنیزولون می‌تواند با برخی داروها، از جمله داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (همانند ایبوپروفن)، داروهای دیابت و برخی واکسن‌ها تداخل داشته باشد. لیست همه داروهای خود را به پزشک خبر دهید.
• کارت استروئید: اگر دوز بالایی از پردنیزولون مصرف می‌کنید، پزشک به شما یک «کارت درمان با استروئید» می‌دهد. این کارت را همیشه همراه داشته باشید تا در اوقات اورژانسی، کادر درمان از حالت شما مطلع باشند.

پردنیزولون برای کودکان

پردنیزولون برای درمان تعداد بسیاری از بیماری‌های التهابی و خودایمنی در کودکان، از جمله آسم شدید، بیماری کرون و انواع آرتریت منفعت گیری می‌شود. با این حال، مصرف طویل مدت استروئیدها در کودکان می‌تواند بر رشد قدی آن‌ها تأثیر بگذارد. به همین علت، پزشک همیشه تلاش می‌کند تا از کمترین دوز مؤثر برای مختصر‌ترین زمان ممکن منفعت گیری کند و حالت رشد کودک را به طور منظم تحت نظر بگیرد. هیچ زمان این دارو را بدون تجویز پزشک به کودک خود ندهید.

قرص پردنیزولون در بارداری

منفعت گیری از پردنیزولون در دوران بارداری تنها وقتی مجاز است که مزایا آن برای مادر به طور آشکار بر خطرات احتمالی برای جنین برتری داشته باشد. هرچند این دارو یکی از استروئیدهای رایج در بارداری است، اما مصرف آن، به‌اختصاصی در سه ماهه اول، امکان پذیر با ریسک زیاد اندکی از شکاف کام در نوزاد همراه باشد. تصمیم‌گیری برای مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری، فقط و فقط بر مسئولیت پزشک متخصص است.

قرص پردنیزولون در دوران شیردهی

پردنیزولون به مقدار کمی در شیر مادر ترشح می‌شود. بر پایه اطلاعات معتبر پزشکی، مصرف دوزهای پایین تا متوسط (کمتر از ۲۰ میلی‌گرم در روز) طبق معمولً برای نوزاد شیرخوار بی‌خطر برداشت می‌شود. برای دوزهای بالاتر، پزشک امکان پذیر پیشنهاد کند که برای افت مقدار داروی دریافتی نوزاد، شیردهی را ۳ تا ۴ ساعت بعد از مصرف قرص انجام دهید. در هر صورت، قبل از مصرف پردنیزولون در دوران شیردهی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

سؤالات رایج

۱. قرص پردنیزولون ۵ برای چیست؟

این دارو یک استروئید ضدالتهاب قوی است که برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها همانند آلرژی‌های شدید، آسم، روماتیسم مفصلی، بیماری‌های پوستی و برخی سرطان‌ها منفعت گیری می‌شود.

۲. بهترین زمان مصرف قرص پردنیزولون چه موقع است؟

بهترین زمان، یک بار در روز، صبح‌ها همراه با صبحانه است تا هم عوارض گوارشی افت یابد و هم با ریتم طبیعی بدن هماهنگ باشد.

۳. آیا می‌توانم مصرف پردنیزولون را ناگهانی قطع کنم؟

خیر، هیچ زمان! اگر بیشتر از سه هفته از این دارو منفعت گیری کرده‌اید، قطع ناگهانی آن زیاد خطرناک است و باید حتماً تحت نظر پزشک و کم کم دوز دارو را افت دهید.

۴. آیا مصرف پردنیزولون در کودکان مجاز است؟

بله، اما فقط با تجویز و تحت نظارت دقیق پزشک. مصرف طویل‌زمان آن می‌تواند بر رشد کودک تأثیر بگذارد، به این علت پزشک همیشه کمترین دوز ممکن را تجویز می‌کند.

۵. آیا مصرف این قرص در دوران بارداری و شیردهی ایمن است؟

در بارداری، تنها در صورتی که پزشک تشخیص دهد مزایا آن زیاد تر از خطراتش است، تجویز می‌شود. در شیردهی، دوزهای پایین طبق معمولً بی‌خطر است، اما همیشه قبل از مصرف باید با پزشک خود مشورت کنید.

برتری‌بندی کارها را بیاموزید تا در زمان کمتر، بهینه‌تر کار کنید.