همه چیز درمورد افسردگی بعد از زایمان: از علت تا درمان_آفتاب وطن

به دنیا آمدن نوزاد یکی از شیرین‌ترین استعداد‌های زندگی است. پدر یا مادرشدن شوق‌انگیز است، اما می‌تواند خسته‌کننده و طاقت‌فرسا نیز باشد. داشتن حس نگرانی یا تردید کاملاً طبیعی است، به ‌اختصاصی اگر استعداد‌ اول شما باشد. اما اگر احساسات شما شامل غم یا تنهایی زیاد، تغییرات شدید خلق‌وخو و گریه‌های مکرر می‌شود، امکان پذیر دچار افسردگی بعد از زایمان شده‌باشید.

اگر دچار تغییرات شدید خلق‌وخو در دوران بارداری یا بعد از زایمان شدید، بدانید که تنها نیستید. این اتفاق برای هر مادری امکان پذیر رخ دهد و اصلا جای نگرانی نیست. راهکارهای مختلفی برای از بین بردن این مشکل وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم. اگر می‌خواهید بدانید افسردگی بعد از زایمان چیست؟ چه علائمی دارد؟ دلایل آن چیست؟ و چطور آن را درمان یا از آن پیشگیری کنیم؟ تا انتهای نوشته همراه ما باشید.

منظور از افسردگی بارداری و سپس از زایمان چیست؟

افسردگی بعد از زایمان (Postpartum Depression) نوعی افسردگی است که سپس از تولد نوزاد اتفاق می‌افتد. افسردگی پری ناتال (Perinatal Depression) نیز اشاره به افسردگی بارداری و بعد از زایمان دارد. تغییرات هورمونی، جسمی، عاطفی، مالی و اجتماعی سپس از به دنیا آمدن نوزاد رایج است و این تغییرات می‌توانند علتابراز علائم افسردگی سپس از زایمان شوند.

ملزوم است بدانید که تغییرات خلقی در دوران بارداری و بعد از زایمان تا حدی طبیعی است. زیاد تر مادران در روزها یا هفته‌های اول بعد از زایمان استعداد نوسانات خلقی ناگهانی همانند حس غم، اضطراب، خستگی یا خشمگینی را دارند که به آن «Baby blues» می‌گویند. این حالت طبق معمول موقتی است و طی دو هفته بهبود می‌یابد. اما اگر تغییرات خلقی شدید و همراه با حس غم و اندوه طویل‌زمان باشد، امکان پذیر نشان‌دهنده افسردگی بعد از زایمان باشد که به درمان نیاز دارد. به این علت، استعداد برخی تغییرات خلقی بعد از زایمان طبیعی است اما باید مواظب علائم شدید و طویل می بود و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کرد.

افسردگی بعد از زایمان چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟

افسردگی بارداری و بعد از زایمان با علائم مختلفی ابراز می‌یابد. از با اهمیت ترین علائم و نشانه‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: حس نگرانی و اضطراب بیشتر از حد، از دست دادن علاقه به سرگرمی‌ها یا چیزهایی که قبلا از آن‌ها لذت می‌بردید، افت اشتها، افت انرژی و انگیزه، اختلال خواب، گریه بدون علت یا زیاد، اختلال تمرکز، افکار خودکشی یا آرزوی مرگ، بی‌علاقگی به نوزاد

علت افسردگی بعد از زایمان چیست؟

تا بحال علت دقیق افسردگی بارداری و سپس از زایمان به‌طور کامل شناخته نشده و می‌توان ترکیبی از عوامل محیطی، عاطفی و جسمی را در تشکیل آن دخیل دانست.

علل جسمی: تغییرات هورمونی شدید شامل کم شدن سریع سطح استروژن و پروژسترون، افتخواب و تغییرات جسمانی بعد از زایمان می‌تواند علتنوسانات خلقی و ابراز افسردگی شود.

علل روانی و عاطفی: استرس و سختی در پذیرفتن نقش مادر می‌تواند خطر افسردگی را افزایش دهد. استعداد‌های صدمه‌زا همانند زایمان دشوار، سابقه افسردگی و مشکلات استرس‌زا در زندگی همانند مشکلات مالی یا خانوادگی نیز می‌توانند در ابراز افسردگی موثر باشند.

دیگر عوامل: سابقه خانوادگی افسردگی، عدم حمایتاز سوی همسر یا خانواده، مشکلات دوران بارداری یا زایمان و برخی مسائل ژنتیکی نیز در ابراز افسردگی بعد از زایمان موثر می باشند.

چه افرادی افسردگی بعد از زایمان را استعداد می‌کنند؟

هر مادری امکان پذیر در دوران بارداری یا سپس از تولد نوزاد افسردگی بعد از زایمان را استعداد کند. با این حال عواملی وجود دارند که می‌توانند گمان ابتلا به افسردگی بعد از زایمان را افزایش دهند:

• داشتن سابقه افسردگی یا اختلال دوقطبی در دوران بارداری یا قبل از آن
• استعداد افسردگی بعد از زایمان در بارداری قبلی
• داشتن عضوی از خانواده با سابقه افسردگی یا دیگر اختلالات خلقی
• استعداد اتفاقات پراسترس، همانند عوارض بارداری، بیماری یا از دست دادن شغل
• داشتن نوزادی با مشکلات سلامتی یا نیازهای خاص
• داشتن دوقلو، سه قلو یا چندقلویی
• روبه رو با مشکلات شیردهی
• اختلاف با همسر
• مشکلات مالی
• بارداری ناخواسته

آیا افسردگی بارداری و بعد از زایمان خطرناک هست؟

افسردگی بعد از زایمان اگر درمان نشود، می‌تواند ربط مادر و کودک را مختل کند و علتمشکلات خانوادگی شود.

عوارض افسردگی بعد از زایمان برای مادر

افسردگی سپس از زایمانی که درمان‌نشده، امکان پذیر ماه‌ها یا حتی زیاد تر طول بکشد و بعضی اوقات به اختلال افسردگی بلند‌زمان تبدیل شود. مادران امکان پذیر شیردهی را متوقف کنند، در پیوند و مراقبت از نوزاد دچار مشکل شوند و بعضی اوقات تصمیم به خودکشی بگیرند. حتی در صورت درمان آن، گمان ابراز مجدد افسردگی شدید در آینده افزایش می‌یابد.

عوارض افسردگی مادر برای کودک

گمان تشکیل مشکلات عاطفی و رفتاری همانند مشکلات خواب و تغذیه، گریه زیاد و اختلال تکلم در کودکانی که مادران‌شان افسردگی بعد از زایمان درمان‌نشده دارند بیش‌تر هست.

افسردگی مردان در دوران بارداری یا بعد از زایمان همسر

هنگامی مادر افسرده باشد، گمان افسردگی در والد دیگر نوزاد نیز افزایش می‌یابد. مطالعات مشخص می کند که پدران نیز می‌توانند افسردگی بعد از زایمان را استعداد کنند. آنها امکان پذیر حس غم، خستگی، آشفتگی و اضطراب داشته باشند یا تغییراتی در روال خوردن و خوابیدن خود مشاهده کنند.

افسردگی سپس زایمان از چه وقتی اغاز می‌شود؟

افسردگی بعد از زایمان طبق معمول در چند هفته اول بعد از زایمان اغاز می‌شود، به طوری که علائم زیاد تر از ۴۸ ساعت تا ۴ هفته بعد از زایمان اغاز می‌گردد. با این حال برخی زنان امکان پذیر حتی در دوران بارداری علائم را استعداد کنند و برخی دیگر امکان پذیر علائم را تا یک سال یا زیاد تر بعد از زایمان نشان دهند.

افسردگی سپس از زایمان چه مقدار طول میکشد؟

زمان زمان افسردگی بعد از زایمان برای هر زن متفاوت است. برخی از زنان امکان پذیر تنها چند هفته سپس از زایمان حس ناراحتی و افسردگی کنند که با گذر زمان بهبود می‌یابد. در برخی دیگر افسردگی امکان پذیر ماه‌ها یا حتی زیاد تر ادامه یابد. مشورت با پزشک متخصص و پیگیری درمان در اسرع زمان می‌تواند به طور قابل توجهی زمان زمان افسردگی را افت دهد.

افسردگی بارداری و بعد از زایمان چطور تشخیص داده می‌شود؟

هیچ تست خاصی برای تشخیص افسردگی بعد از زایمان وجود ندارد. پزشک متخصص در ویزیت بعد از زایمان شما را برسی می‌کند. این ویزیت شامل بازدید سابقه سلامت شما، احساسات شما بعد از زایمان، معاینه فیزیکی و بازدید‌های آزمایشگاهی می‌باشد. تعداد بسیاری از پزشکان در دو یا سه هفته اول بعد از زایمان، ویزیت‌هایی برای غربالگری افسردگی برنامه‌ریزی می‌کنند تا مطمعن حاصل کنند درصورت ابراز علائم افسردگی هرچه سریعتر درمان ملزوم را دریافت می‌کنید.

تعداد بسیاری از پزشکان از مقیاس افسردگی بعد از زایمان ادینبورگ (EPDS) برای غربالگری این نوع از افسردگی منفعت گیری می‌کنند. این مقیاس شامل ۱۰ سوال مربوط به علائم افسردگی همانند حس ناراحتی، اضطراب یا گناه است. از شما خواسته می‌شود پاسخی را که نزدیک‌ترین حالت به احساسات شما در هفت روز قبل است علامت بزنید. نمره بالاتر نشان‌دهنده گمان افسردگی بعد از زایمان می‌باشد.

درمان افسردگی بارداری و بعد از زایمان

بسته به نوع و شدت علائم درمان‌های متغیری وجود دارد. راه حلهای درمانی شامل داروهای ضدافسردگی، روان ‌درمانی، گفتار درمانی و شرکت در گروه‌های حمایتی است.

درمان حمایتی

نقش حمایتی همسر در دوران بعد از زایمان زیاد حیاتی و تاثیرگذار است و می‌تواند به نحوه چشمگیری در بهبود حالت روانی مادر و پیشگیری یا افت افسردگی بعد از زایمان موثر باشد. وجود و حمایتعاطفی همسر به مادر حس امنیت و اسایش می‌دهد. همسر می‌تواند با شراکت در مراقبت از نوزاد و تقسیم ماموریت های، فشارهای جسمی و روانی مادر را افت دهد و او را از حس تنهایی و خستگی نجات دهد. حمایتکلامی مثبت، تشویق و فهمیدن نیازهای مادر علتافزایش مطمعن به نفس و سلامت روان او می‌شود. همسر می‌تواند نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام علائم افسردگی و حمایتاز مادر جهت مراجعه به پزشک یا روانشناس داشته باشد.

چه داروهایی برای افسردگی بعد از زایمان می‌توانم مصرف کنم؟

متخصصان طبق معمول داروهای ضدافسردگی برای کنترل علائم افسردگی بعد از زایمان تجویز می‌کنند.
اگر در حال شیردهی هستید، با پزشک خود درمورد مزایا و خطرات مصرف داروی ضدافسردگی سخن بگویید کنید. داروها امکان پذیر از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شوند، اما مقدار انتقال طبق معمولً کم است و تعداد بسیاری از داروهای ضدافسردگی ایمن محسوب خواهد شد. پزشک می‌تواند به شما پشتیبانی کند با دقت به علائم و شیردهی بهترین دارو را انتخاب کنید.

صبر و پایبندی به درمان مسئله اساسی در درمان افسردگی بارداری و سپس از زایمان است، چرا که حداقل سه تا چهار هفته طول می‌کشد تا داروها تاثییر کنند. قطع زودهنگام دارو امکان پذیر علتبازگشت علائم شود. زیاد تر پزشکان پیشنهاد می‌کنند قبل از این که داروها را به‌طور کامل قطع کنید، دوز آن‌ها را کم کم افت دهید.

چطور از افسردگی سپس از زایمان جلوگیری کنیم؟

یکی از سوالات مهمی که امکان پذیر برای برخی از مادران یا همسران آنها نقل شود این است که چطور از ابتلا به افسردگی بارداری و بعد از آن جلوگیری کنیم؟

افسردگی بعد از زایمان به طور کامل قابل پیشگیری نیست. با این حال آشنایی با علائم هشداردهنده و افزایش‌دهنده خطر ابراز آن، جهت پیشگیری از این افسردگی سودمند است. واقع‌بین بودن، پشتیبانی خواستن از نزدیکان، استراحت کافی، پیاده‌روی و ورزش سبک، تحکیم رابطه با همسر از جمله کارهایی است که می‌توان جهت جلوگیری از تشکیل افسردگی انجام داد.

جواب به سوالات متداول درمورد افسردگی بعد از زایمان

کلام آخر

در این نوشته تلاش شد به علل، علائم، عوارض، راه‌های درمان و پیشگیری از افسردگی بعد از زایمان بپردازیم. اکنون می‌دانید که تغیرات خلقی بعد از زایمان طبیعی، ولی تغییرات شدید و طویل‌زمان زیاد خطرناک است. در عین حال مراجعه به موقع به پزشک و پایبندی به درمان به طور قابل توجهی جهت افت عوارض و مشکلات ناشی از افسردگی بعد از زایمان خواهد شد.

منبع های: clevelandclinic ,ncbi ,mayoclinic, mdcalc

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید